{ "title": "Deterjanın Zararları", "image": "https://www.zararlar.com/images/deterjanin-zararlari(1).gif", "date": "20.01.2024 10:42:47", "author": "İncegül Berrin Ekmen", "article": [ { "article": "
Deterjanın Zararları, Kir sökücü özellikler içeren ve bu özelliklerinden dolayı yıkama sürecinde kullanılan bir maddedir. Deterjanlar iki ana gruba ayrılır, birinci grup sabun ve sabun kökenleri deterjanları, ikinci grup ise sentetik deterjanları (Sabunsuz) kapsar. Çoğunlukla toz ya da sıvı deterjanların ana maddesini oluşturan ve özellikle çamaşır, bulaşık yıkamada ve temizlik işlerinde kullanılan ikinci gruptaki bu ürünler pratik olarak birincilerin yerini almış durumdadır. Bunlar son derece çeşitlidir ve temizlenecek eşyanın cinsine göre iyi bir uyum sağlarlar. Deterjanlar, içerdikleri gerilimetkin maddelerle yüzey geriliminden dolayı eşyaları tümüyle ıslatmaya suyun yüzey durumunu değiştirmede önemli rol oynar. Ayrıca kirleri sökerek bunların suda asıltı durumunda tutulmasını sağlar. 1970'li yılların başlarından itibaren sanayileşmiş tüm ülkelerde biyoayrışkan deterjanların kullanımı yerleşmiş, enzimli ya da biyolojik deterjanların üretilmesiyle protein kökenli yağların etkili biçimde temizlenmesi sağlanmıştır. Türkiye'de 1971'den bu yana deterjan üretiminde aktif madde olarak dodesil benzen kullanılmaktaydı. Ancak 29 Ocak 1986'da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nca alınan bir kararla %50 oranında lineer alkol benzen kullanılmaya başlandı.

Deterjanların çoğu, sülfürik asidin petrol türevleri üzerine etkimesi ya da etilen oksidin yağlı alkoller ile yoğuşma tepkimesine sokulmasından elde edilir. Böylece elde edilmiş olan gerilim etkin ürünlere, karboksimetilselüloz (Kir dağıtıcı olarak), polifosfat, sodyum silikat ve sodyum sülfat (Tozun kir sökme günü artırmak için), sodyum silikat ve sodyum sülfat (Tozun kir sökme gücünü arttırmak için) gibi ek ek maddeler katılarak eksiklikleri giderilir. Bunların yanı sıra toz deterjan ayrıca çok az nicelikte parfüm, bir miktar su, optik beyazlatıcılar ile alıkoyucu maddeler ve köpük kararlaştırıcı ürünler içerir. Deterjanlar, seyreltilerek temizleyici, sert yüzeyler için, sıvı temizleyiciler ile tuvalet ürünleri biçiminde bulunur. Ayrıca metalürji, yağlayıcı tekstil vb. Sanayilerinde de kimi uygulamaları vardır. Yapay deterjanlar, az tahriş edici olduklarından tedavide kullanılır. Pomat, krem, yüzey gerilimini değiştirici, çözelti halinde nemlendirici ve çok yaygın bakterisit etkilerinden, yaraların ve ameliyat alanlarının dezenfeksiyonunda yararlanılır. Katyonlu deterjanlar ayrıca göz damlaması şeklinde kullanılır.

Deterjanın Zararları: Deterjan kullanımının sıkça  ve kolay fark edilebilen etkisi alerjik rahatsızlıklar yapmasıdır. Deterjanlar 26 saniye de vücudumuzun bütün organlarına geçiyor. Çoğunlukla, deterjanla doğrudan temas halinde olan cilt bölgelerinde, kişilerin hassasiyet düzeyine göre değişen şiddette kızarıklık, yanma hissi, kaşınma gibi etkiler oluşabilmektedir. Fakat bu beklenen bir husus olup, deterjan denen temizleyici madde, derinin yağını alması sebebiyle deriyi zayıflattığından böyle alerjik durum oluşabilmektedir. Bu etkiler kişinin deterjan ile teması bıraktıktan bir süre sonra kendiliğinden yok olmaktadır. Ev temizliğinde kullanılmakta olan deterjanlar, mikroplara ne kadar zarar veriyorsa, karaciğer, akciğer ve beyine de aynı şekilde zarar vermektedir. En tehlikeli üç temizlik ürünü ise lavabo açıcılar, fırın ve asidik tuvalet temizleyicileridir. Zaman zaman bu temizlik ürünlerinin güçlü kokusunu gidermek amacıyla içlerine limon ya da başka bir ferah koku eklenebiliyor, bu yanlış bir uygulamadır. Çünkü, kötü koku o ürünü koklamanın kişilere zarar vereceğini gösteren bir uyarıdır.

Deterjan kalıntılarının tamamını temizlemek için, çamaşır makinesinde, çamaşırları 8 ton su ile yıkamak gerekir. İç çamaşırları bütün gün deriye temas ettikleri için sağlık açısından birçok tehlikeye sebep olabilirler. Göğüs, lenf, rahim, prostat ve deri gibi kanserlerinde son dönemde gerçekleşen hızlı artışın iç çamaşırlardaki kimyasal kalıntılar olabileceği söylenmektedir.

Deterjan kullanımının çevrede de rahatlıkla görülebilen etkileri de bulunmaktadır. Marmara Denizin de görülen 'kırmızı su' olaylarında rol oynayan yoğun plankton üremelerinde denize boşaltılan diğer atıkların yanında sentetik deterjan atıklarının da önemli ölçüde etkisi olmaktadır.
" } ] }