Tomografinin Zararları
Tomografinin zararları, tomografi her ne kadar hastalıklara tanı koymak için iyi bir radyolojik inceleme olsa da gereksiz yere çekildiğinde zararlı bir uygulama haline dönüşebiliyor. Vücuda radyasyon yayan bu uygulama mutlaka gerektiği zaman çekilmelidir. Bazı doktorlar sağlıklı olan kişilerin 5 yılda bir tomografi çektirmesini tavsiye etse de uzmanlar bu konuda hemfikir değiller.
Bütün vücudu tarayan tomografi sırasında röntgenden alınan radyasyonun 400 katı alınmaktadır. Sıkça tomografi çektiren kişilerde ise vücutlarında çok fazla oranda radyasyon birikimi olmaktadır. Tetkik yapma amacıyla çektirilen bu görüntüleme yöntemi, gereksiz uygulamalarla insanlara zararlı hale gelebiliyor.
Gereksiz yere çekilen tomografi kanser nedeni olabilir
Hastalara sadece gerekli olan tetkikler yapılmalı ve gereken tedavi uygulanmalıdır. Vücuda alınacak fazla radyasyonun ileride kansere neden olma olasılığı bulunmaktadır. Her baş ağrısında tomografi çekilmesi, ileride kanser nedeniyle başınız ağrıyabilir. Yapılan tomografi taramasında 14-21 mgy - miligray radyasyon alınmaktadır. Bu oran atom bombalarının 2,5 km uzaklıktaki kişilerin aldığı dozla eşdeğerdir. Özellikle sağlıklı kişilerin check up amacıyla tomografi çektirmesinin önüne geçilmelidir. Sadece gerekiyorsa tomografi çekilmelidir. Çünkü tomografi teşhis koymak için çok önemli bir tetkiktir. Beyin kanaması, kanser gibi çok sayıda hastalıkta, acil durumlarda tomografiden faydalanmak en doğrusudur.
Doktorunuzun bile önerdiği tedavileri kendiniz sorgulamalısınız.
Yeni geliştirilen tomografi cihazlarındaki radyasyon oranı azalmış olsa da en küçük bir şeyin bile yan etkisi olabileceğini mutlaka dikkate almalısınız. Her ilacın, her uygulamanın bir yan etkisi vardır. Erken tanı için oldukça önemli bir tetkik olsa da tomografinin zararları önemsenmeli gerekmedikçe çekilmemelidir. Tomografi fazla radyasyon almanıza neden olduğundan, sadece ihtiyaç olduğunda kullanılmalıdır. Bunun yerine radyasyon içermeyen MR, ultrason gibi tetkiklere yönelmek en doğrusudur. Radyasyonun etkileri insan bedeninde 20 yıl gibi uzun sürede ortaya çıkmaktadır. Kişide sigara alışkanlığı, olumsuz çevre koşulları gibi risk faktörleri varsa, bundan kaçış oldukça zor olmaktadır. Bunun yüzünden gereksiz yere radyasyon alınmaması gerekir.
İlaçlı tomografi zararları nelerdir?
Vücuda enjekte edilecek kontrast maddeyle vücudun görüntülenmesi, bazı yan etkilere sebep olabilir. Bu kontrast madde damardan alındıktan sonra, kollara yayılan sıcaklıkla birlikte ağızda metalik bir tat oluşabilir. Kısa sürede geçen bu etkiden sonra, maddenin içinde bulunan iyoda tepki olarak vücutta kaşıntılar, döküntüler olabilir. Bunlar kendiliğinden düzelen alerjik tepkilerdir. Bu etkilerin şiddetli olması halinde, mutlaka doktorun uyarılması gerekir. Hastaların alerjik yapıları varsa, bunun için önceden önlem alınabilir. Risk taşıyan kişilerde damar yolunun tomografi sonrasında 20 dakika kadar açık kalması gerekir. Bu kontrast madde vücutta parçalanır ve böbrekler kanalıyla dışarıya atılır. Böbreklerde buna engel olan rahatsızlıklar varsa, kontrast madde kullanılması böbrekler üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Kişinin serum kreatin değerleri normalse kontrast madde kullanılabilir. Bu değerin yüksek olması halinde, kontrast madde verilmeden inceleme yapılabilir.
Bize Sıkça Sorulan Sorular
Göz Tomografisi Zararları?
Göz tomografisi radyasyon yaydığı için olumsuz etkiler yapabilir. Tomografi süresi uzun olmasa bile gözler bundan etkilenebilir. Bu nedenle öncelikle gereksiz yere göz tomografisi çekilmemelidir. Radyasyon gereksiz yere alındığında kanser riskini de arttıracaktır. Göz tomografisi zararları hemen ortaya çıkmayabilir. Ancak ilerleyen zamanda bu etkiler ortaya çıkacaktır. Tomografi gözlerde uyumu olumsuz etkileyebilir, gözlerde katarakt oluşumuna uygun zemin hazırlayabilir. Görme duyusunda yavaşlamaya ve zayıflamaya neden olabilir. Bu yüzden gereksiz yere göz tomografisi çekimlerinden kaçınılmalıdır. Göz tomografisi zararları kişinin yapısına yaşına, cinsiyetine göre farklı düzeylerde olabilir. Bu etkiler kısa süreli yapılan göz tomografilerinde daha düşük seviyededir. Hastaların gözlerine damla damlatılmadan, ilaç verilmeden kısa sürede yapılan tomografi çekimlerinde hasta zararda görmeyebilir. Böyle kısa süreli çekimlerde cihazlarda radyasyon kullanılmadığında herhangi bir zarar olmayabilir.
Karın Tomografisi Zararları?
Tomografi bir tanı yöntemi olmasına rağmen gerekmedikçe çekilmemelidir. Doktorlar genellikle tanı koymada şüpheler olduğunda karın tomografisi çekme yoluna başvururlar. Çünkü bu tanı yönteminde vücuda belli oranda radyasyon verilmektedir. Bu da uzun dönemde karın tomografisinin zararlı etkilerine maruz kalmanız demektir. Tomografi vücutta göz, beyin, karın, kalp, akciğer gibi pek çok alanda uygulanabilir. Bunların içinde en fazla risk taşıyanlar ise akciğer ve karın tomografisi çekimidir. Tomografi tek başına kansere yol açmasa bile hastanın yaşı, cinsiyeti, yaşam tarzı gibi etkenler kansere yakalanma olasılığını arttırabilir. Özellikle sağlık taramaları için karın tomografisi çekimi sadece ailesel risk olduğunda yapılmalıdır. Bunun dışında sağlıklı kişilere tomografi çekimi yapılmamalıdır. Bu açıdan hastaların tanı koymada doktoruna güvenmeleri, gerektiği hallerde doktorun uygun görmesiyle karın tomografisi çekilmesi kararına uymaları gerekir. Yeri geldiğinde MR, röntgen, doppler, ultrason gibi tanı yöntemleri de hastalığın teşhisinde önemli katkılar yapar.
Tomografi Çekilen Kişi Radyasyon Yayar Mı?
Tomografi çekilen kişi radyasyon yaymaz. Ancak bu tetkik sırasında aldığı radyasyondan mutlaka etkilenir. Özellikle sıkça tomografi çekimi yapılan kişiler aldıkları radyasyonun olumsuz etkilerini ilerleyen yaşlarında hissedebilir. Bu yüzden tomografi sadece doktorun gerekli gördüğü hallerde çekilmelidir. Tomografi çekimi sırasında röntgenden aldığınız radyasyonun 400 katını alırsınız. Vücudunuza vereceği zararı bu şekilde tahmin edebilirsiniz. Ancak beyin kanaması, kanser gibi pek çok önemli sağlık sorununun teşhisinde de tomografinin yararları unutulmamalıdır. Kontrol amaçlı değil sadece gerekli olduğunda teşhis amaçlı tomografi çekilmelidir.
Kalp Tomografisi Zararları?
Kalp tomografisi gibi radyolojik tetkiklerin gelişi güzel yaptırılmaması gerekir. Bunun yerine tanıya yardımcı olacak daha az zararlı olabilecek ya da zararsız olan Mr, röntgen, ultrason gibi tetkiklere başvurulmalıdır. Çünkü kalp tomografisi çekilirken vücudunuzda belli oranda radyasyon da almış olursunuz. İlerleyen yıllarda sigara içme, aşırı kilo gibi dış etkenlerin birlikteliğiyle kanser için risk taşıyabilirsiniz. Tomografi vücudumuzdaki organların, yapıların hastalıklarını teşhis etmekte önemli bir tetkiktir. Ancak sadece gerekiyorsa çekilmelidir. Kalp tomografisi ile tespit edilecek damar tıkanıklıkları, emboli, derin ven trombozu gibi rahatsızlıkları diğer tanı yöntemleriyle de belirleme olasılığı vardır. Ayrıca hastalarda sıkça kalp tomografisi ve diğer görüntüleme tetkiklerinin yapılması kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği gibi riskleri de gündeme getirebilir. Hastalara tomografi öncesinde verilen kontrast maddeler yani görüntülemede kullanılan sıvılarda zararlı etkiler yapabiliyor. Şeker hastaları börek hastası olanlar ve 65 yaşını geçmiş kişilerde kalp tomografisi olumsuz etkiler yapabilir. Bu nedenle gereken acil durumlarda kalp tomografisi çekilmelidir.
Beyin Tomografisi Zararları?
Beyin tomografisi gerçekten gerekiyorsa çekilmelidir. Tomografi vücudun hangi bölgesine olursa olsun gereksiz yere ihtiyaç olmadıkça kullanılmamalıdır. Tomografi çekimi demek vücuda radyasyon verilmesi demektir. Eğer beyinde ya da vücudun başka bir bölgesinde tanı için tereddütler varsa tomografi çekimine başvurulmalıdır. Sağlıklı kişilerin check up ya da başka bir amaçla beyin tomografisi çektirmeleri son derece sakıncalıdır. Beyin tomografisi zararları hemen ortaya çıkmayabilir. Ancak vücuda alınan radyasyonun kansere zemin hazırlama riski her zaman vardır. Tomografi direkt kansere neden olur demek te yanlıştır. Ancak kişi sigara içiyorsa ya da kanseri tetikleyecek başka alışkanlıkları varsa uzun süre sonra kanser hastalığına yakalanma riski artmış olur. Ayrıca tomografinin beynin hafıza, konsantrasyon gibi fonksiyonlarını da olumsuz etkileme riski vardır. Hastanın isteğiyle beyin tomografisi çekimi yapılmamalıdır. Doktorun uygun görmesi halinde bu tetkik yoluna başvurulmalıdır. Ultrason, Mr gibi daha zararsız olan diğer tetkiklerde gerekirse tanı yöntemi olarak kullanılabilir.
İlaçlı Tomografi Ne Kadar Sürer?
İlaçlı tomografi hastanın tetkikleri yapılıp, tomografi çekilecek bölgenin tespit edilmesinden sonra kullanılan cihazın özelliklerine göre 5-15 dakika arasında sürer. Bu süre tomografi çekilecek bölgeye göre de farklılık gösterebilir. Hasta bilgisayarlı tomografi masasına yatırılarak özel kontrast madde ağızdan ya da damardan enjekte edilerek verilir. Bir süre beklendikten sonra tomografi çekimleri yapılır. Bu işlemler 5-15 dakikada tamamlanır.Uygulamadan sonra görüntüleme merkezine göre raporun çıkması ise 1 haftayı bulur. Raporunuzu doktorunuza göstererek inceletebilir ve tanı konulmasını sağlayabilirsiniz.
İlaçlı Tomografi Sonrası Yapılması Gerekenler?
İlaçlı tomografi vücutta bazı bölgelerin daha iyi görünmesini sağlamak için özel bir sıvının ağızdan alınarak ya da enjekte edilerek uygulanır. Bazı zaruri durumlarda tomografi böyle çekilir. Kişinin bu tetkiki yaptırmasına engel bir hastalığı ya da kullandığı bir ilaç yoksa ilaçlı tomografi tercih edilebilir. Uygulama sonrasında hastaların mutlaka bir bardak su içerek enjekte edilen sıvının vücuttan daha kolay atılmasını sağlaması gerekir. Alerjik reaksiyon gösteren kişilerde ise damar açma yöntemine başvurularak ilacı ortalama 20 dakikada vücuttan atması sağlanır. Sıvı böbrekler yardımıyla dışarı atıldığından böbrek sorunları olan kişilerde bu yöntem kullanılmamalı ya da başka bir boşaltım yöntemi belirlenmelidir.
21.01.2024 15:55:14
Tomografinin Zararları ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
0 Yorum Yapılmış "Tomografinin Zararları"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
|
|