Kadmiyum (Cd), periyodik cetvelin B grubunda yer alan, gümüş beyazı renkte bir metal elementtir. Doğada kadmiyum sülfür (CdS) formunda ve çinko cevherlerinde bulunur. Çinko üretimi sırasında yan ürün olarak elde edilir. Kadmiyumun kimyasal özellikleri çinko ve cıva arasındadır. Birçok bileşiği, boyalarda sarı ve kırmızı pigment olarak kullanılır. Kadmiyum elektrotları ile yapılan akümülatörler, kurşunla yapılan akülerden daha uzun ömürlüdür. Kadmiyum en çok demir, çelik, bakır ve çinko üzerine kaplanarak korozyona karşı dayanıklılık sağlamak amacıyla kullanılır. Ergime noktası düşük olan alaşımların bileşimine girer. Kadmiyum izotopları iyi bir nötron emilimi sağladığından, nükleer reaktörlerde yavaşlatıcı olarak kullanılır. Kadmiyum bileşikleri genellikle zehirli olduğundan insan sağlığı üzerinde ciddi zararlara yol açabilir.

Kadmiyum, düşük ergime noktasına sahip alaşımların önemli bir bileşenidir. Kullanım alanları arasında en büyük pay, %60 oranında elektroliz yoluyla yapılan kaplamalardadır. Kadmiyum ayrıca nikel-kadmiyum pillerinde, E.M.F. gözelerinde ve lehim yapımında kullanılır. Nötron yutma özelliği sayesinde nükleer reaktörlerin kontrol çubuklarında ve zırhlamada da kullanılır. Bazı bileşikleri, siyah-beyaz ve renkli televizyon tüplerinde yer alan fosforesan bileşiklerde kullanılırken, bazı bileşikleri ise PVC maddesine dayanıklılık kazandırmada kullanılır. Kadmiyum sülfür (CdS) sarı pigment olarak kullanılır.

Kadmiyum ve bileşiklerinin çözeltileri zehirlidir. Ağır metaller arasında yer alan kadmiyum, en tehlikeli ve toksik maddelerden biridir. Çevrede bulunan kadmiyum kaynakları; kadmiyum içeren boyalar, sigara dumanı, plastik katkı ürünleri ve kadmiyum sülfür ile çinko üreten tesislerdir. Kadmiyum pilleri çöpe atıldığında, depo sahasında bozularak kadmiyum ve bileşikleri serbest duruma geçer ve suya karışır. Kadmiyumlu sızıntı suyu, içme suyu ve toprağı kirletir ve gıda zinciri ile içme suyu yoluyla insan vücuduna girer.

Vücut, kadmiyumu kalsiyum olarak algılar ve kadmiyum vücut içinde birikmeye başlar. Vücutta kalsiyum eksikliği nedeniyle kemikler zayıflar. Ayakta durmak, hatta öksürmek bile kemik kırılmasına ve iskeletin ufalanarak ölümle sonuçlanmasına sebep olabilir. Günde bir paket sigara içen bir insanın vücudunda, özellikle karaciğer ve böbreklerinde, sigara içmeyenlere oranla %50 daha fazla kadmiyum bulunur. Ankara'da yapılan bir araştırmada, hava kirliliğinin yoğun olduğu semtlerde yaşayan insanların idrarında kadmiyum ve kurşun tespit edilmiştir.

Kadmiyumun sağlığa zararları arasında İtai-İtai hastalığı, akciğer hastalıkları, prostat kanseri, kansızlık, doku tahribatı, anemi ve kronik nefrotik tübüler bozukluklar yer alır. Ayrıca böbrek üstü bezlerini de tahrip edebilir. Kadmiyumun vücutta birikmesi, uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabilir ve bu nedenle çevresel ve endüstriyel maruziyetin minimize edilmesi gerekmektedir.

Kadmiyum maruziyetinin azaltılması için şu önlemler alınabilir:

Kadmiyumun sağlığa zararları göz önüne alındığında, bireylerin ve toplumların kadmiyum maruziyetini en aza indirmek için gerekli adımları atmaları önemlidir. Çevresel ve endüstriyel düzenlemeler, kadmiyum kirliliğinin kontrolü ve halk sağlığının korunması açısından kritik öneme sahiptir.